Ryzyko stopy procentowej

Szanowni Państwo!

Kredytobiorca zaciągający kredyt hipoteczny narażony jest na ponoszenie określonych ryzyk. Każdy kredyt hipoteczny o zmiennym oprocentowaniu jest obciążony ryzykiem stopy procentowej oraz ryzykiem zmiany cen rynkowych nieruchomości.

WYJAŚNIENIE POJĘĆ

Oprocentowanie okresowo – stałe - stopa, według której oprocentowany jest kredyt, wyrażona jako stała wartość procentowa w określonym w Umowie kredytu przedziale czasu. Zasady ustalania oprocentowania okresowo – stałego kredytu oraz dokonywania zmian oprocentowania kredytu są określone w Umowie kredytu

Oprocentowanie zmienne – stopa, według której jest oprocentowany kredyt; jest ustalana jako suma stopy referencyjnej ( stawka WIBOR 3M) i indywidualnie ustalonej przez Bank i Klienta marży.

Raty równe – raty obejmujące spłatę kapitału i odsetek; w miarę spłaty kredytu udział raty kapitałowej rośnie, a raty odsetkowej maleje, przez co rata w całym okresie kredytowania jest stała dla Kredytobiorcy.

Raty malejące – raty o zmiennej wysokości obejmujące spłatę kapitału i odsetek; złożonych z równych rat kapitałowych i malejących odsetek tj. wraz ze spłatą kapitału raty stają się coraz niższe co jest spowodowane tym, że odsetki są naliczane od zmniejszającego się zadłużenia.

Rekomendacja S – rekomendacja Komisji Nadzoru Finansowego dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie. Tekst rekomendacji jest dostępny na stronie www.knf.gov.pl

Ekspozycja kredytowa zabezpieczona hipotecznie – kredyt związany z finansowaniem nieruchomości, w przypadku którego zostało ustanowione zabezpieczenie w postaci hipoteki, lub hipoteka stanowi zabezpieczenie docelowe.

Rekomendacja T – rekomendacja Komisji Nadzoru Finansowego dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych. Tekst rekomendacji jest dostępny na stronie www.knf.gov.pl; 

Detaliczna ekspozycja kredytowa – kredyt udzielony osobie fizycznej na cele nie związane z działalnością gospodarczą lub prowadzeniem gospodarstwa rolnego np. cele konsumpcyjne.

Ryzyko stopy procentowej  – stopa procentowa to inaczej cena pieniądza na rynku. Miesięczna rata kredytu składa się z dwóch części – kapitałowej i odsetkowej. W przypadku kredytów oprocentowanych według zmiennej stopy procentowej odsetkowa część raty kredytu może ulegać zmianom w zależności od aktualnej wysokości stopy procentowej.

Ryzyko kursowe – ryzyko związane z możliwością wystąpienia w czasie trwania umowy kredytowej zmiany kursu waluty, w której został zaciągnięty kredyt, występuje przy kredytach walutowych lub, gdy Kredytobiorca osiąga dochody 
w walucie innej niż zaciągnięty kredyt.

Rrzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) –  całkowity koszt kredytu ponoszony przez Kredytobiorcę, wyrażona jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym, która ustalania jest przy uwzględnieniu:

• całkowitego kosztu kredytu ponoszonego przez Kredytobiorcę, z wyłączeniem opłat z tytułu niewykonania swoich zobowiązań wynikających z Umowy kredytu,
• kosztów prowadzenia rachunku, z którego są realizowane spłaty,
• kosztów transakcji płatniczych w zakresie poleceń przelewu z tego rachunku i wpłat na ten rachunek oraz innych kosztów związanych z tymi transakcjami, chyba, że otwarcie rachunku nie jest obowiązkowe, a koszty rachunku zostały w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny podane w Umowie o kredyt hipoteczny lub w innej umowie zawartej z Kredytobiorcą

WIBOR (WIBOR 3M)– stopa referencyjna - stawka WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) , która jest ustalana zgodnie z Regulaminem Stawek Referencyjnych WIBID i WIBOR, przez administratora stawek referencyjnych, którym jest GPW Benchmark S.A. z siedzibą w Warszawie i publikowana m.in. na stronie https://gpwbenchmark.pl/.

Wysokość wskaźnika referencyjnego zależy pośrednio od wielu czynników, takich jak na przykład wysokość stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej, inflacji, podaż pieniądza, cykl koniunkturalny, wysokość PKB czy zmiany sposobu wyznaczania wskaźnika przez administratora wskaźnika referencyjnego. Kredytobiorca powinien zapoznać się z kształtowaniem się danych historycznych dotyczących wysokości wskaźnika referencyjnego. Dotychczasowe trendy w zakresie kształtowania się wysokości wskaźnika referencyjnego mogą pomóc w wyborze oferty kredytowej, nie stanowią jednak żadnej gwarancji, że w przyszłości wskaźnik referencyjny podlegać będzie takim samym zmianom. Nie można przewidzieć, na jakim poziomie wskaźnik referencyjny będzie kształtował się za kilka, kilkanaście, a tym bardziej za kilkadziesiąt lat.

Jednym z elementów ryzyka zmiennej stopy procentowej jest możliwość wystąpienia istotnej zmiany wskaźnika referencyjnego lub zaprzestanie jego publikacji, ryzyko zmiany w sposób trwały lub czasowy metody opracowywania wskaźnika referencyjnego.

Wskaźnik DStI (ang. debt service to income) – wskaźnik wyrażający stosunek całkowitych rocznych kosztów związanych z obsługą zobowiązań kredytowych i zobowiązań finansowych innych niż zobowiązania kredytowe (z których klient detaliczny nie może się wycofać, tj. wynikających m.in. z przepisów prawa lub mających charakter trwały i nieodwołalny) do całkowitego rocznego dochodu klienta detalicznego. 

Wskaźnik LtV (ang. loan to value) – wskaźnik wyrażający stosunek ekspozycji kredytowej do wartości nieruchomości.

Ryzyko zmiany przez GPW Benchmark S.A. metody opracowywania stawki WIBOR 3M

GPW Benchmark S.A. jako podmiot opracowujący stawki WIBOR 3M na podstawie posiadanego zezwolenia w ramach prowadzonej działalności jest uprawniony do wprowadzenia zmiany w metodzie opracowywania. WIBOR 3M w trybie określonym w dokumentacji WIBOR 3M opublikowanej przez GPW Benchmark S.A. na jego stronie internetowej pod adresem: https://gpwbenchmark.pl/ Zgodnie z opublikowaną przez GPW Benchmark S.A. informacją ogólną w zakresie procesu zmiany metody opracowywania stawki WIBOR 3M dokonanie takiej zmiany przez GPW Benchmark S.A. poprzedza proces konsultacji publicznych, w ramach których GPW Benchmark S.A. określi zakres proponowanej zmiany oraz jej uzasadnienie. Uzasadnieniem dla dokonania zmiany w metodzie opracowywania stawki WIBOR 3M dla GPW Benchmark S.A. może być przykładowo konieczność dostosowania metody opracowywania stawki WIBOR 3M do wymogów Rozporządzenia BMR, wytycznych organu nadzoru lub rekomendacji jednostki nadzorczej. Konsekwencją dokonania przez GPW Benchmark S.A. zmiany w metodzie opracowywania stawka WIBOR 3M może być zmiana jego wartości. Podwyższenie lub obniżenie wartości stawka WIBOR3 M w wyniku dokonanej przez GPW Benchmark S.A. zmiany w metodzie jego opracowywania może wpłynąć na wartość wzajemnych świadczeń pomiędzy Państwem a Bankiem BPS S.A. w związku z zawartą Umową kredytu.

Ryzyko zaprzestania przez GPW Benchmark S.A. opracowywania wskaźnika referencyjnego WIBOR 3 w sposób trwały lub czasowy 

GPW Benchmark S.A. jako podmiot opracowujący WIBOR 3M na podstawie posiadanego zezwolenia w ramach prowadzonej działalności jest uprawniony do zaprzestania w sposób trwały opracowywania WIBOR 3M w trybie określonym w dokumentacji WIBOR 3M opublikowanej przez GPW Benchmark S.A. na jego stronie internetowej pod adresem: https://gpwbenchmark.pl/ z zastrzeżeniem przewidzianych w tym zakresie uprawnień organów nadzoru wynikających z art. 21 oraz 23 Rozporządzenia BMR . GPW Benchmark S.A. może podjąć decyzję o zaprzestanie opracowywania WIBOR 3M w szczególności z przyczyn biznesowych (czynnik pozaekonomiczny) lub z uwagi na uznanie przez GPW Benchmark S.A., że dane wykorzystywane przez GPW Benchmark S.A. do opracowywania WIBOR 3M nie są reprezentatywne dla rynku lub realiów gospodarczych, których pomiar jest celem stawki WIBOR 3M Zgodnie z opublikowaną przez GPW Benchmark S.A., informacją ogólną w zakresie procesu zaprzestania opracowywania WIBOR 3M dokonanie takiej zmiany przez GPW Benchmark S.A., poprzedza proces konsultacji publicznych w ramach których GPW Benchmark S.A., określi datę, od której zamierza zaprzestać opracowywania WIBOR 3M. Dodatkowym uzasadnieniem dla zaprzestania opracowywania WIBOR 3M dla GPW Benchmark S.A., może być przykładowo brak zainteresowania podmiotów przekazujących dane do dalszego przekazywania GPW Benchmark S.A., danych niezbędnych do wyznaczania wartości WIBOR 3M. 

Dodatkowo metoda opracowywania WIBOR 3M wskazuje, że istnieją okoliczności, w których w danym dniu GPW Benchmark S.A., może nie być w stanie wyznaczyć wartości WIBOR 3M na przykład w sytuacji nie otrzymania przez GPW Benchmark S.A., w danym dniu wystarczającej ilości danych niezbędnych do wyznaczenia w danym dniu wartości WIBOR 3M. 

Konsekwencją trwałego lub czasowego zaprzestania przez GPW Benchmark S.A., opracowywania WIBOR 3M może być brak możliwości wykorzystania przez Bank BPS S.A. WIBOR 3M do ustalenia wartości wzajemnych świadczeń wynikających z zawartej pomiędzy bankiem a Państwem umowy. W takiej sytuacji zastosowanie znajdą postanowienia umowy łączącej Państwa z bankiem.

Kredyt hipoteczny oprocentowany jest według zmiennej stopy procentowej lub według okresowo – stałej stopy procentowej – zgodnie z Państwa wyborem. 

Zmienna stopa procentowa w całym okresie kredytowania.

Stopa procentowa kredytu jest sumą marży oraz wskaźnika referencyjnego. Stopa oprocentowania zmienia się w zależności od zmiany wskaźnika referencyjnego WIBOR. Rata kredytu składa się z dwóch części – kapitałowej i odsetkowej. W przypadku kredytów oprocentowanych według zmiennej stopy procentowej odsetkowa cześć raty kredytu może ulegać zmianom w zależności od aktualnej wysokości wskaźnika referencyjnego. Oznacza to, że zmienne oprocentowanie kredytu niesie ze sobą ryzyko zmiany kosztów obsługi kredytu (wzrost lub spadek) w czasie obowiązywania umowy, zatem przed podjęciem decyzji o zaciągnięciu kredytu Kredytobiorca powinien wziąć pod uwagę długoterminowy trend na rynku finansowym oraz uwzględnić możliwość zmiany stóp procentowych.

Każda zmiana stopy procentowej wpływa na wysokość (wzrost lub spadek) kosztów obsługi kredytu. Wzrost stopy procentowej powoduje, że wzrasta wysokość odsetek przewidzianych do spłaty, a tym samym wysokość kwoty zadłużenia

Oprocentowanie kredytu stanowi sumę stopy referencyjnej WIBOR-u i marży, z zastrzeżeniem, że w przypadku, gdy dla danego okresu odsetkowego stopa referencyjna WIBOR 3M przyjmie wartość ujemną dla obliczenia oprocentowania kredytu w tym okresie strony ustalą w Umowie kredytu, że stopa referencyjna będzie miała poziom „0” (zero). W wyniku działania matematycznego oprocentowanie kredytu będzie wówczas równe wysokości marży kredytu. 

Wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR, obecnie kształtują się na średnim poziomie, co powinno być brane pod uwagę przez Kredytobiorców, u których kwota zobowiązań z tytułu kredytu przekracza połowę uzyskiwanych dochodów. W takiej sytuacji wzrost raty kredytu może się wiązać z koniecznością ograniczenia wydatków lub brakiem środków pieniężnych na spłatę rat kredytu.

Przyszłe wartości stopy procentowej w dużym stopniu zależą od jej przeszłych notowań, które niekoniecznie będą odzwierciedlać trend długookresowy. Z drugiej jednak strony Kredytobiorca powinien prześledzić, jak kształtowały się dane historyczne dotyczące stopy procentowej. Przeszłe trendy mogą pomóc w podjęciu decyzji dotyczącej wyboru oferty kredytowej, nie stanowią jednak żadnej gwarancji na przyszłość w kwestii kształtowania się sytuacji na rynku.

Zmiany stopy procentowej będą powodować zmiany wysokości raty kredytu oprocentowanego według zmiennej stopy procentowej. Z tego względu przy podejmowaniu decyzji o rodzaju oprocentowania (stałe lub zmienne), szczególnie w przypadku wieloletniego kredytu hipotecznego, pod uwagę trzeba brać długoterminowy trend na rynku, a nie krótkotrwałe wahania stopy procentowej. Bank informuje Kredytobiorców o kosztach i ryzykach związanych z kredytem przed zawarciem umowy. 

Wykres notowań stawki WIBOR 3M w latach 2012-2022r.

 

Źródło: www.money.pl

Okresowo- stała stopa procentowa - stopa, według której oprocentowany jest kredyt, wyrażona jako stała wartość procentowa w określonym w Umowie kredytu przedziale czasu. Zasady ustalania oprocentowania okresowo – stałego kredytu oraz dokonywania zmian oprocentowania kredytu są określone w Umowie kredytu.

Stała stopa procentowa, która jest określona w umowie kredytu/aneksie do umowy kredytu, obowiązuje w okresie 60 miesięcy od dnia uruchomienia kredytu/ od pierwszego dnia okresu odsetkowego następującego po dniu wejścia w życie aneksu zmieniającego formułę oprocentowania . Jeżeli pierwszy dzień okresu odsetkowego następującego po dniu wejścia w życie niniejszego aneksu przypada w dniu wolnym od pracy okres obowiązywania oprocentowania stałego rozpoczyna się w pierwszym dniu roboczym po tym dniu.

W dalszym okresie kredytowania obowiązuje zmienna stopa procentowa, która stanowi sumę marży określonej w umowie kredytu i wskaźnika referencyjnego WIBOR. 

Na przełomie okresu, gdzie ma nastąpić zmiana formuły oprocentowania kredytu Kredytobiorca nie ma możliwości dokonywania zmian mających wpływ na zmianę harmonogramu Umowy kredytu, takich jak:

• skorzystanie z wakacji kredytowych;
• zmiana terminu daty spłat rat kredytu w danym miesiącu kalendarzowym;
• zmiana metody spłat rat kredytu: 

- z rat stałych (annuitetowych) na raty malejące;
- z rat malejących na raty stałe – annuitetowe.

Ryzyko nadmiernego zadłużenia – to sytuacja, w której Kredytobiorca traci zdolność do spłaty swoich zobowiązań. Charakteryzuje się ona nadwyżką bieżących i przyszłych obciążeń finansowych Kredytobiorcy nad jego dochodami oraz niedoborem wolnych środków, które mogłyby zostać przeznaczone na spłatę jego zobowiązań.

Bardzo długi okres spłaty zobowiązania, jakim jest kredyt hipoteczny, wymaga od Państwa zachowania odpowiedniego bufora dochodowego na wypadek pogorszenia ich sytuacji dochodowej lub realizacji większych wydatków. Dotyczy to w szczególności tych z Państwa, których dochody nie przekraczają przeciętnego poziomu wynagrodzeń w gospodarce lub danym regionie zamieszkania. dla których wstępna analiza wniosków kredytowych wskazuje na przekroczenie przez wskaźnik DStI 40% lub w przypadku przekroczenia przez wskaźnik DStI 50% dla pozostałych klientów.

W przypadku, kiedy stosunek całkowitych rocznych kosztów związanych z obsługą zobowiązań kredytowych i zobowiązań finansowych innych niż zobowiązania kredytowe (z których klient detaliczny nie może się wycofać, tj. wynikających m.in. z przepisów prawa lub mających charakter trwały i nieodwołalny) do całkowitego rocznego dochodu. Kredytobiorcy przekracza 40% oraz Kredytobiorca ubiega się o kredyt zabezpieczony hipotecznie na okres dłuższy niż 25 lat, to długi okres spłaty kredytu oraz podwyższone przez ten czas wydatki zwiększają ryzyko wystąpienia sytuacji nadwyżki wydatków nad dochodami. Rodzi to po stronie Kredytobiorcy konieczność dokładnego planowania wydatków oraz w miarę możliwości gromadzenia środków, które będą stanowiły margines bezpieczeństwa w przypadku pogorszenia się sytuacji dochodowej Kredytobiorcy lub konieczności ponoszenia wyższych niż planowane wydatków.

Zaangażowanie się w transakcję kredytową wówczas winno być świadomą akceptacją podwyższonego ryzyka tak po stronie Banku, jak i Państwa. Bank wskazuje, że kredyt hipoteczny obarczony jest podwyższonym ryzykiem oraz ma potencjalnie negatywny wpływ na Państwa sytuację ekonomiczną oraz na możliwość realizacji przez Państwa większych wydatków lub tworzenia oszczędności.

Ryzyko zmiany cen rynkowych nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie wierzytelności Banku podstawowym zabezpieczeniem kredytu hipotecznego jest hipoteka na nieruchomości. Jakość takiego zabezpieczenia zależy w dużym stopniu od wartości nieruchomości, a w szczególności zmiany tej wartości już po udzieleniu kredytu. Nieruchomości są dobrem, którego ceny rynkowe podlegają ciągłym wahaniom. Powoduje to zmianę wartości zabezpieczenia kredytu hipotecznego. Ewentualny wzrost wartości nieruchomości nie powoduje żadnego dodatkowego ryzyka i jest zjawiskiem korzystnym, zarówno z punktu widzenia Kredytobiorcy, jak i banku. Jednak na rynku nieruchomości mogą występować również odwrotne sytuacje, czyli spadek cen nieruchomości. Taka sytuacja może spowodować, że wartość nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu może okazać się niewystarczająca w stosunku do aktualnego zadłużenia z tytułu zaciągniętego kredytu hipotecznego. Bank może w takiej sytuacji żądać od Kredytobiorcy np. ustanowienia dodatkowego zabezpieczenia kredytu, które zrekompensuje utratę wartości nieruchomości stanowiącej aktualne zabezpieczenie kredytu.

Ubezpieczenia – Kredytobiorca może skorzystać z oferty ubezpieczeń towarzystw ubezpieczeniowych, z którymi Bank współpracuje. Zakres ochrony ubezpieczeniowej zawarty jest w Warunkach Ubezpieczeń danego towarzystwa, które dostępne są w placówkach Banku. Kredytobiorca może również skorzystać z ubezpieczeń spoza oferty Banku, pod warunkiem, że oferujące je zakłady ubezpieczeń oraz produkty spełniają wymogi Banku dotyczące zabezpieczenia ekspozycji kredytowej.

PODSUMOWANIE

Zmiany stopy procentowej będą powodować zmiany wysokości raty kredytu oprocentowanego według zmiennej stopy procentowej. Z tego względu, przy podejmowaniu decyzji, szczególnie dotyczących wieloletniego kredytu hipotecznego, Kredytobiorca powinien brać pod uwagę długoterminowy trend na rynku, a nie tylko krótkotrwałe wahania stopy procentowej. Przed zawarciem umowy Bank informuje Kredytobiorców o kosztach i ryzykach związanych z kredytem. Ryzyko podjęcia decyzji i jej konsekwencji spoczywa na Kredytobiorcy, pozostanie związany umową, zgodnie z którą przez kilka, kilkanaście albo kilkadziesiąt lat będzie spłacał raty kredytu.

Bank prezentuje Kredytobiorcy symulacje kosztów obsługi ekspozycji kredytowej dla poziomów stóp procentowych : 3%, 5%, 10 % wraz z symulacją kosztów i wysokości rat spłaty kredytu w formie harmonogramu. 

POWYŻSZA INFORMACJA NIE MOŻE BYĆ JEDYNĄ PODSTAWĄ DO PODJĘCIA DECYZJI O WYBORZE OFERTY KREDYTOWEJ. PRZEDSTAWIONE ZAPISY MAJĄ CHARAKTER INFORMACYJNY I UWZGLĘDNIAJĄ ZAPISY REKOMENDACJI S ORAZ REKOMENDACJI T KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO.

Zachęcamy do zapoznania się z:
• komunikatem Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego dot. ryzyka stopy procentowej:
oraz
•Publikacją KNF dot. ryzyka stopy procentowej:

W Polsce trwają prace nad nowym wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej. Wskaźnik ten stosowany jest przy wyliczaniu oprocentowania kredytów, a także przy podawaniu kosztów produktów leasingowych, faktoringowych, inwestycyjnych czy ubezpieczeniowych. Oto co już dziś warto wiedzieć na temat nowego wskaźnika o nazwie WIRON. 

Zanim wyjaśnimy Ci, na jakim etapie są prace i dlaczego zostały podjęte, przypominamy: na obecnym etapie nie musisz podejmować żadnych działań. Twoje umowy kredytowe z naszym bankiem pozostają bez zmian i są w pełni wiążące. 

Najważniejsze, co musisz wiedzieć o WIRON:

Zrzeszenie BPS, do którego należy Bank Spółdzielczy w Szczekocinach, uczestniczy w pracach nad reformą wskaźników referencyjnych.
Aktualnie klienci naszego banku nie muszą podejmować żadnych działań związanych 
z publikacją nowego wskaźnika – WIRON.
W najbliższym czasie nie będziemy wprowadzać żadnych zmian w obowiązujących umowach kredytowych. Ustawowa zmiana istniejących umów kredytowych planowana jest dla całego sektora bankowego dopiero na rok 2025.

Kto pracuje nad zmianą wskaźników referencyjnych?

Na wniosek uczestników rynku Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) powołał Narodową Grupę Roboczą ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR). W jej skład wchodzą m.in. przedstawiciele:

banków działających na polskim rynku, w tym Banku BPS reprezentującego Zrzeszenie BPS,
funduszy inwestycyjnych, firm ubezpieczeniowych, leasingowych, emitentów obligacji,
UKNF, NBP, Ministerstwa Finansów, BFG,
GPW Benchmark, czyli administratora wskaźnika WIBOR, spółki zależnej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.

Z czego wynika zastąpienie wskaźnika WIBOR wskaźnikiem WIRON?

Zmiana wskaźnika referencyjnego jest częścią szerzej zachodzących zmian na rynkach finansowych, nie tylko w Polsce, ale również w Unii Europejskiej i USA. W ostatnich latach widać trend opierania wskaźników o depozyty jednodniowe, tzw. overnight. Zmiany wskaźników referencyjnych miały już miejsce w przypadku euro, dolara, funta brytyjskiego czy franka szwajcarskiego.

WIRON – Warsaw Interest Rate Overnight – to wskaźnik referencyjny oparty właśnie o depozyty jednodniowe w bankach od instytucji finansowych i dużych przedsiębiorstw.

Szczegółowy opis wskaźnika znajduje się na stronie: https://gpwbenchmark.pl/opisy_indeksow

Jak wygląda harmonogram zmian?

13 lutego 2023 r. WIRON stał się wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej zgodnie 
z informacją zamieszczoną na stronie internetowej KNF. Jest regularnie wyliczany i publikowany przez GPW Benchmark, czyli administratora wskaźnika WIBOR, spółki zależnej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Banki mogą go już stosować w swoich transakcjach na stopę procentową zawieranych na rynku międzybankowym.
Banki mogą wprowadzać do oferty kredyty stosujące indeks WIRON równolegle z dotychczas oferowanymi kredytami na WIBOR. Należy spodziewać się, że w ofercie różnych banków kredyty oparte o WIRON mogą stopniowo pojawiać się w 2023 i 2024 roku.
W 2023 roku banki na rynku będą prowadzić prace związane z dostosowaniem systemów informatycznych, procedur wewnętrznych oraz wzorów umów do oferowania klientom wszystkich typów produktów finansowych stosujących indeks WIRON.
W 2024 roku możliwa powinna być emisja obligacji, także tych korporacyjnych i samorządowych, stosujących indeks WIRON.
Do końca 2024 roku planuje się dokonanie zmiany polskich i unijnych aktów prawnych regulujących funkcjonowanie indeksu WIRON.
Ustawowa zamiana wskaźnika referencyjnego na WIRON w kredytach opartych na wskaźniku WIBOR oraz zaprzestanie opracowywania wskaźników WIBOR i WIBID zaplanowana jest na rok 2025.

Gdzie szukać więcej informacji o WIBOR i WIRON

Wszystkim zainteresowanym funkcjonowaniem dotychczasowego wskaźnika referencyjnego WIBOR, a także powodami reformy, polecamy stronę internetową przygotowaną przez Związek Banków Polskich - https://bankiwpolsce.pl/

Podstawowym źródłem informacji na temat planowanej likwidacji WIBOR jest strona internetowa Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego https://www.knf.gov.pl oraz strona GPW Benchmark https://gpwbenchmark.pl/

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest WIBOR i w jaki sposób jest wyznaczany?
WIBOR to skrót od Warsaw Interbank Offered Rate. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że jest to cena (czyli oprocentowanie), po jakiej banki udzielają sobie wzajemnie pożyczek na tzw. rynku międzybankowym. W praktyce odbywa się to w postaci tzw. kwotowań wiążących: bank zobowiązuje się do zawarcia transakcji po podanej cenie.

Sytuacja na rynku jest dynamiczna, dlatego wskaźnik WIBOR jest ustalany codziennie. Proces ten jest stale monitorowany, nadzorowany, kontrolowany, poddawany wewnętrznym i zewnętrznym audytom. Administratorem wskaźnika WIBOR jest GPW Benchmark, spółka zależna Giełdy Papierów Wartościowych: https://gpwbenchmark.pl/.

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w komunikacie z 6 grudnia 2022 r. potwierdził, że opracowywanie wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR, stosowanego w Polsce przez banki i inne podmioty nadzorowane, odbywa się zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Parlamentu i Rady (UE) nr 2016/1011.

Czy nowy wskaźnik referencyjny WIRON zmieni koszty kredytów?
Koszt kredytów, zarówno tych hipotecznych, gotówkowych, jak i tych dla przedsiębiorstw, zależy w największym stopniu od stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego. Kiedy rosną stopy procentowe, rosną również koszty kredytów. W ostatnim roku stopy procentowe były podnoszone wielokrotnie, ponieważ jest to główna metoda walki z inflacją.

Reforma wskaźnika referencyjnego jest spowodowana zmianami na rynkach finansowych. Jej celem jest dostosowanie rynku polskiego do trendów międzynarodowych, nie zaś zmiana kosztów kredytów. Dodatkowo przy przejściu ze stawki WIBOR na WIRON w aktualnych umowach kredytowych prawdopodobnie zastosowany zostanie specjalny mechanizm kompensacyjny, którego wysokość poda w rozporządzeniu Ministerstwo Finansów. Do zmian tych prawdopodobnie dojdzie w 2025 roku, a szczegóły są dopracowywane przez Narodową Grupę Roboczą ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR).

Czy muszę podpisać z bankiem nową umowę uwzględniającą WIRON?
Nie. Nie musisz podejmować żadnych działań. Wszystkie Twoje umowy z Bankiem Spółdzielczym w Szczekocinach pozostają w mocy. Aktualnie WIRON nie ma wpływu na koszty Twojego kredytu.

Kiedy będzie możliwość skorzystania z produktów opartych o WIRON?
Bank Spółdzielczy w Szczekocinach przygotowuje się obecnie w zakresie systemów informatycznych, procedur wewnętrznych oraz wzorów umów do oferowania klientom wszystkich typów produktów finansowych stosujących wskaźnik WIRON. O wszystkim będziemy informować na bieżąco.

Czy WIRON jest lepszy niż WIBOR?
Reforma wskaźnika referencyjnego jest spowodowana zmianami na rynkach finansowych. Jej celem jest dostosowanie rynku polskiego do trendów międzynarodowych, które przynoszą dominację wskaźników opartych o depozyty jednodniowe. Zmiany wskaźników referencyjnych miały już miejsce w przypadku euro, dolara, funta brytyjskiego czy franka szwajcarskiego.

WIRON – Warsaw Interest Rate Overnight – to wskaźnik referencyjny oparty właśnie o depozyty jednodniowe w bankach od instytucji finansowych i dużych przedsiębiorstw.

Kto kontroluje wskaźniki referencyjne w Polsce?
Każdy wskaźnik referencyjny, zarówno WIBOR jak i WIRON, musi być zgodny z Rozporządzeniem BMR. Jest to dokument przyjęty w 2018 roku przez Parlament Europejski i Radę UE, określa zasady opracowywania wskaźników referencyjnych, a także ramy działania administratorów stawek referencyjnych, podmiotów dostarczających dane oraz podmiotów wykorzystujących stawki w produktach finansowych (czyli m.in. banków).

Administratorem wskaźników referencyjnych w Polsce jest GPW Benchmark, spółka zależna Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, kontrolowana przez KNF.

Proces wyznaczania WIBOR i WIRON w pełni podlega kontroli KNF.

Realizując wymóg wynikający z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych (Dz. Urz. UE L 171/1 z dnia 29 czerwca 2016 r. zwanego „Rozporządzeniem BMR”, Bank Spółdzielczy w Szczekocinach informuje, że posiada w swojej ofercie kredyty oparte na stawkach referencyjnych WIBOR oraz lokaty oparte na stawce referencyjnej WIBID.

WIBOR to wskaźnik referencyjny Stawek offer z Kwotowań obliczony w trakcie Fixingu (Warsaw Interbank Offered Rate). Stawka WIBOR określa koszt pozyskania pieniądza przez Bank na rynku międzybankowym, wyznaczana jako średnia arytmetyczna na podstawie kwotowań uczestników fixingu stawek referencyjnych. Stawka WIBOR stanowi podstawę naliczania oprocentowania kredytów w Banku, WIBID to wskaźnik referencyjny Stawek bid z Kwotowań obliczony w trakcie Fixingu (Warsaw Interbank Bid Rate). Stawka referencyjna WIBID stanowi podstawę naliczania oprocentowania środków na rachunkach depozytowych,

Administratorem stawek WIBID i WIBOR od dnia 30 czerwca 2017 r. jest GPW Benchmark S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000493097; o kapitale zakładowym w wysokości 1 900 000 zł - opłaconym w całości; NIP 5252546511.

Stawki referencyjne WIBOR I WIBID ustalane są zgodnie z Regulaminem Stawek Referencyjnych i WIBOR dostępny pod adresem https://gpwbenchmark.pl/pub/files/regulamin_WIBOR.pdf o godzinie 11:00 w dni robocze i publikowane m.in. na stronie https://gpwbenchmark.pl/.

 

Dodatkowo, realizują wymóg wynikający z art. 28 ust. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 08.06.2016r. Bank Spółdzielczy w Szczekocinach wdrożył plan postępowania w sytuacji, gdy stosowanie w/w wskaźnika nie będzie możliwe.

Ponadto Bank Spółdzielczy w Szczekocinach w celu spełnienia wymogów wynikających z przepisów Ustawy
z dnia 23 marca 2017r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego
i agentami udostępnia konsumentom na druku „Formularza informacyjnego” precyzyjne i zrozumiałe informacje dotyczące wskaźnika referencyjnego, w tym nazwę wskaźnika, jego administratora oraz informacje
o potencjalnych konsekwencjach dla konsumenta w przypadku braku możliwości stosowania w/w wskaźnika referencyjnego na zasadach obowiązujących w momencie zawierania transakcji.